Tuesday, August 29, 2017

शास्त्रकोषः

रसास्तावत् षट् मधुराम्ललवणकटुतिक्तकषायाः । ते सम्यगुपभुज्यमानाः शरीरं यापयन्ति । मिथ्योपभुज्यमानास्तु खलु दोषप्रकल्पाय अवकल्पन्ते ॥ (चरकसंहिता विमानस्थानम् १.५)

ಸಿಹಿ, ಹುಳಿ, ಉಪ್ಪು, ಖಾರ, ಕಹಿ ಹಾಗೂ ಒಗರು ಹೀಗೆ ಆರುವಿಧವಾದ ರಸಗಳು ಆಹಾರಪದಾರ್ಥಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಯಥಾವಿಧಿ ಸೇವಿಸಿದರೆ ಶರೀರದಲ್ಲಿರುವ ದೋಷಗಳು ಸಾಮ್ಯಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಶರೀರವು ಆರೋಗ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿರುವುದು. ರಸಗಳ ಸೇವನೆಯು ಕ್ರಮವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರೆ ದೋಷಗಳಪ್ರಮಾಣವು ಏರುಪೇರಾಗಿ ರೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದು.      
   
Sweet, Sour, Salty , spicy, bitter, astringent are the six types of tastes(Rasa) found in the food. If all of these Rasas are consumed in the proper manner, then the Doshas (Vaata Pitta Kapha) in our body remain stable thus maintaining our health. If the manner of consuming these Rasas is disturbed then the changes caused in the state of the three Doshas may lead to different diseases.

मधुर, आम्ल(खट्टा), नमकीन, तीखा, कडवा कषाय यह छह प्रकार के रस हमारे भोजनपदार्थो में रहते हैं । यह सारे यदि विधिवत स्वीकार किए जाए तो शरीर में मौजूद दोष साम्यावस्था में रहते हैं । जिससे हमारा शरीर आरोग्यपूर्ण रहता है । रसों का सेवनक्रम अगर उल्लंघित हो तो दोष मे बदलाव होने से रोगों की निष्पत्ति होना सम्भव है ।
   


No comments:

Post a Comment