दोषाः पुनस्त्रयो
वातपित्तश्लेष्माणः । ते प्रकृतिभूताः शरीरोपकारका भवन्ति । विकृतिमापन्नास्तु नानाविधैः
विकारैः शरीरमुपतापयन्ति ।(चरकसंहिता, विमानस्थानम् १.५)
ಶರೀರದಲ್ಲಿರುವ ದೋಷಗಳು ಮೂರುವಿಧ ವಾತ-ಪಿತ್ತ-ಕಫ. ಇವು
ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಶರೀರದ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಉಪಕರಿಸುತ್ತದೆ. ದೋಷಗಳ
ಪ್ರಮಾಣವು ವಿಷಮಗೊಂಡಾಗ ಶರೀರವು ರೋಗಗ್ರಸ್ತವಾಗುವುದು.
तीन प्रकार के दोष रहते हैं – वात, पित्त, और कफ ।
यदि यह तीन दोष शरीर में समप्रमाण में रहे तो स्वास्थ्य के लिए हितकारक रहते हैं ।
यदि यह दोष विकृत बन जाएं तो शरीर को दुःख प्रदान करते हैं ।